In het najaar van 1997 bezocht ik met een groep mensen met een handicap het Europarlement in Straatsburg, op uitnodiging van Nel van Dijk, toen lid van het Europarlement voor Groen Links.

’s Morgens om acht uur vertrok de bus vanaf het Jaarbeursplein in Utrecht. Kamerlid Tara Singh Varma zwaaide ons uit; zij zou niet zo heel lang daarna op dramatische wijze haar politieke carrière zien eindigen.  Het merendeel van de groepsleden was zelf gehandicapt, sommige in ernstige mate. We maakten onze eerste stop in Maastricht waar we op het Vrijthof koffie konden drinken. Daarna reden we naar Luik. Pas in Luik bleek een groepslid in Maastricht te zijn vergeten. Je had toen nog geen mobiele telefoons om snel alarm te slaan. Er was niet goed geteld. De chauffeur werd hier niet vrolijk van en we gingen terug naar Maastricht waar het verloren schaap nog braaf stond te wachten. Anderhalf uur later passeerden we opnieuw Luik en ‘de groep’ zou verder gestraft worden door nog maar een korte tussenstop te krijgen, ergens in noord Frankrijk.

’s Avonds rond een uur of negen kwamen we aan in het Duitse Kehl, dat tegen Straatsburg aanligt, maar waar de hotels wat goedkoper waren. Toen volgde het gedoe met sleutels uitdelen en kamers toewijzen, waarbij er voor ieder een geschikte plek moest worden gevonden. Daarna aten we in de nabijgelegen Raststatte, aan grote houten tafels.

De volgende dagen bezochten we Straatsburg en het Europarlement. Voor mensen met een handicap was er tot mijn verbazing geen ‘Koninklijke weg’ om op de tribune te komen, maar moest dat via allerlei dienstruimten. Ik kreeg daar een koptelefoon en kon daarmee de taal van mijn keuze instellen. In boxen links en rechts zaten de tolken die van en naar alle talen moesten vertalen, soms ging dat nog via een tussenstap; zo werd het Grieks eerst in het Zweeds vertaald en daarna in het Fins; dat gaf dus ook een extra schakel voor mogelijke interpretatieverschillen.  Voor de grap toetste ik de verschillende knoppen in om even Zweeds, Engels, Spaans of Italiaans te horen. De tolken moesten na enkele uren steeds worden afgewisseld, omdat je dat werk niet langer dan een paar uur achtereen kunt doen. Het Europa van de vele talen brengt wel kosten met zich mee. Dat geldt zeker ook voor het reizende circus van de politici en de ambtenaren die tussen Brussel, Luxemburg en Straatsburg heen en weer pendelen. Om overwegingen van nationaal prestige wilde en wil Frankrijk Straatburg als zetel van het Europarlement niet loslaten, hoe vaak ook al om dit fenomeen is gemopperd.

Ondanks deze zaken, kregen we ook wel een beeld van het nut van Europese samenwerking als het om bijvoorbeeld de gelijkberechtiging van mensen met een handicap gaat en om regels over de toegankelijkheid van gebouwen, voorzieningen en openbaar vervoer. Dat was en is een proces van lange adem, maar er wordt wel vooruitgang in geboekt, mede door de Europese regelgeving. We kregen daarover informatie van beleidsambtenaren en van verschillende Europarlementariërs.

We kregen ook een indruk van de stad Straatsburg met een rondleiding door de binnenstad en een bezichtiging  van de prachtige kathedraal. Ook zagen we er prachtige moderne trams rijden, zoals we die toen nog niet in Nederland kenden. Wellicht was dat ook wel een resultaat van het Franse prestigebesef over ‘hun’ zetel van het Europarlement. Na een paar dagen was het weer tijd voor de lange terugweg naar Utrecht.

© José van Rosmalen