In december 2006 heeft de VN, de Verenigde Naties, een verdrag vastgesteld, waarin wordt bepaald dat mensen met een handicap of beperking gewoon mee moeten kunnen deelnemen aan de maatschappij en gelijkwaardig moeten worden behandeld. Dit verdrag is thans, in 2015, ondertekend door 158 landen, waaronder Nederland. Maar liefst 147 landen hebben het verdrag bovendien inmiddels geratificeerd, dat wil zeggen bevestigd dat zij het verdrag daadwerkelijk willen invoeren. Nederland hoort daar nog niet bij en is in Europa op dit punt een hekkensluiter. Van de Europese landen hebben alleen Ierland, Finland en Nederland het verdrag nog niet geratificeerd.

Nu zijn er bij die 147 landen ook landen waar het wat mij betreft minder aardig toeven is, zoals bijvoorbeeld Syrië. De papieren werkelijkheid zegt dus niet alles. Dat neemt niet weg dat het hoog tijd is, dat Nederland met het verdrag echt in zee gaat en daaruit ook de consequenties trekt.
Als je in Nederland in een rolstoel zit en uit wil eten, maak je vaak mee dat een restaurant niet over een rolstoeltoegankelijk toilet beschikt. Als je in Londen of New York komt, is dat doorgaans beter geregeld. Dat komt door landelijke wetgeving, die eisen stelt aan de toegankelijkheid van gebouwen en voorzieningen. Als mensen in Nederland bij verkiezingen hun stem willen uitbrengen, is het voor mensen die slechtziend of blind zijn lastig of zelfs onmogelijk om zelfstandig te stemmen. Ook veel mensen met een verstandelijke beperking lukt het niet om op het stembiljet het hokje van hun keuze rood te kleuren. Mensen met een beperking ondervinden meer belemmeringen dan anderen om aan de maatschappij deel te nemen, ze verrichten minder vaak betaald werk en hun gemiddelde inkomen is lager dan dat van de doorsnee bevolking. Gelukkig verbetert de toegankelijkheid van de samenleving al wel, maar er is ook nog een weg te gaan. Positief is bijvoorbeeld dat er meer lage vloerbussen rijden dan vroeger en dat veel trams en tramhaltes beter bruikbaar zijn geworden. Als het gaat om treinreizen moeten veel mensen echter nog een beroep doen op assistentie. Het komt ook nog altijd voor dat een blinde persoon met een geleidehond door een taxichauffeur wordt geweigerd. Staatssecretaris Mansveld wil deze discriminatie nu wettelijk verbieden.

We moeten en willen toe naar een samenleving, waarin iedereen mee kan doen, waarin niemand wordt uitgesloten, ook niet op grond van een beperking.
De regering wil in de zomer van dit jaar het VN-verdrag ratificeren. Het onderwerp zal dit voorjaar in de Tweede Kamer worden besproken. Op 9 februari vond in de Tweede Kamer een bijeenkomst plaats waar veel organisaties hun mening over het verdrag gaven. Unaniem is de wens om tot het ratificeren van het verdrag over te gaan. De overheid moet daarbij een actieve rol spelen bij de verdere invoering. Het is niet vrijblijvend.

De overheid moet vooral letten op goede kwaliteit. Het is tegenwoordig mode om allerlei voorzieningen aan te besteden en dan een keuze te maken voor de beste aanbieder. Vaak speelt de prijs hierbij een te doorslaggevende rol. Het risico bestaat dat er offertes worden gedaan die eigenlijk niet haalbaar zijn, maar die worden gedaan om de aanbesteding te winnen. Als er dan in de praktijk bijvoorbeeld chauffeurs worden ingezet die minder vakbekwaam zijn, kunnen mensen die van dit vervoer afhankelijk zijn de dupe worden.

Een belangrijke tip die veel organisaties aan de Tweede Kamerleden meegaven, is dat je bij de invoering van het verdrag mensen met een beperking en organisaties van mensen met een beperking moet betrekken. Iemand gebruikte daarbij een Engelse leus, omdat het in het Engels zo mooi klinkt: ‘Nothing about us, without us’. Dat heeft een mooier rijm dan ‘ niet over ons, maar met ons.’

Deze tip is zeker niet alleen op de landelijke overheid van toepassing, maar vooral ook op de gemeenten. De gemeenten moeten verder aan de slag met het waarmaken van gelijke rechten, in samenspraak met de mensen om wie het gaat. Het VN-verdrag over de rechten van mensen met een handicap biedt een basis om op voort te bouwen!

c José van Rosmalen,  2015

zie ook: http://www.wij-rotterdam.nl/aan-de-slag-met-vn-verdrag-rechten-mensen-met-een-handicap/