In de tweede helft van januari zijn we de meeste goede voornemens voor het nieuwe jaar al bijna weer vergeten. Het leven heeft zijn gewone loop hervat na de maand december met de traditionele feestdagen en met tenslotte het knallende uiteinde. We zijn het gewend dat de oudejaarsavond en de oudejaarsnacht met een hoop lawaai gepaard gaan. Het hoort er immers bij? Toch zou het mij wat waard zijn, als het er die avond en nacht wat rustiger aan toe zou gaan.

Elk jaar wordt er in Nederland voor tientallen miljoenen euro’s aan vuurwerk afgestoken. Een mooie handel voor de verkopers van vuurwerk.

Dat vuurwerk geeft niet alleen maar lol, maar brengt elk jaar ook veel leed met zich mee. Mensen die vingers of handen kwijtraken, mensen die schade aan de ogen oplopen of zelfs blind worden. Zo zijn er bij de afgelopen jaarwisseling 21 mensen aan één oog blind geworden. Ruim 200 mensen moesten wegens oogletsel worden geholpen. Ongeveer 500 mensen meldden zich rond de jaarwisseling bij de eerste hulp in een ziekenhuis, wegens verwondingen.

Het vieren van oudjaar gaat soms ook samen met drankmisbruik. Enkele honderden mensen hadden dit jaar een zodanige alcoholvergiftiging dat zij medische hulp nodig hadden.

Met oudjaar komt er door het vuurwerk veel fijnstof in de lucht. Vooral in de steden is er dan sprake van smog. Dit heeft nare gevolgen voor de ademhaling, vooral voor mensen met astma en COPD.

Voor huisdieren, met name voor honden, zorgt het geknal midden in de nacht voor veel onrust.

Er zijn alles bij elkaar behoorlijk wat nadelen aan het afsteken van vuurwerk door particulieren. Niet alleen degenen die het afsteken, maar ook omstanders worden vaak het slachtoffer.

Toch is er een lobby actief om de handel in vuurwerk niet te verbieden; de lobbyisten benaderen actief leden van de Tweede Kamer, om de verkoop te kunnen handhaven. Het gaat hen om een lucratieve handel. Het is qua omvang lang zo erg niet als de vuurwapenhandel in de Verenigde Staten, waar elke dag bijna honderd mensen door een kogel om het leven komen, maar ook hier geldt dat het afsteken van vuurwerk door particulieren onnodig leed veroorzaakt. Je kunt met minder geld en minder risico op centrale punten een vuurwerkshow houden, waarbij mensen die daartoe deskundig zijn het vuurwerk aansteken.

Door een aantal organisaties is een Vuurwerkmanifest opgesteld, om te pleiten voor een verbod op consumentenvuurwerk. Zie http://www.vuurwerkmanifest.nl/. Ik ben het daar van harte mee eens en heb dat manifest ondertekend.

Het duurt nog een behoorlijke tijd voor het opnieuw oudjaar is. Gemeenten hebben nu al de bevoegdheid om vuurwerkvrije zones in te stellen. Onder meer in Hilversum en Rotterdam is dat met succes gebeurd. Ik hoop dat veel gemeenten deze voorbeelden zullen volgen; bovendien hoop ik dat we niet blijven trappen in de goedkope praatjes van de handelaars in zogenaamd siervuurwerk die zeggen dat dit bij een volksfeest hoort. Ook siervuurwerk is niet zonder risico’s. Het is kortzichtig om al die risico’s en nadelen voor lief te blijven nemen. Laat de jaarwisseling niet meer de gezondheid van mensen verknallen!