Bernlef was een groot liefhebber van jazzmuziek. Hij groeide thuis op met een piano en ontdekte jazzmuziek in zijn tienerjaren, in de jaren vijftig. In het Amsterdamse concertgebouw werden toen jazzconcerten gegeven door Amerikaanse beroemdheden zoals Count Basie, Ella Fitzgerald en Lionel Hampton. Deze muziek fascineerde hem en hij ging er ook over schrijven. In de klassieke muziek staat de componist voorop, in de jazz speelt improvisatie een grotere rol. Dit verschil is zeker niet absoluut. In de jazz heb je ook beroemde componisten zoals Duke Ellington en Thelonious Monk, vrij vertaald de eenzame monnik.
Het boek is een bundeling van veel artikelen die Bernlef in de loop van de jaren over jazz schreef. Hij was geen musicoloog, maar volgde de muziek zeer actief. Hij bezocht veel concerten in Nederland, zoals in het Concertgebouw en het BIM- huis in Amsterdam en het North Sea Jazz Festival dat eerst in Den Haag en later in Rotterdam plaatsvond. Hij reisde ook veel naar de Verenigde Staten, waar de jazzmuziek is ontstaan in de smeltkroes van muzikale culturen, met Afrikaanse, Europese en Caribische / Latijns Amerikaanse invloeden. Daar en in Nederland had hij ook achter de schermen veel contacten met jazzmusici en hoorde hij verhalen van binnenuit. In het boek komen veel namen langs. Van de Nederlandse musici zijn dat vooral Misha Mengelberg, Theo Loevendie en Louis Andriessen. Louis kende hij al van jongs af aan als plaatsgenoot uit Haarlem. Van de bekende Amerikaanse jazzmusici komen onder meer aan bod Charlie Parker, Miles Davis en de al genoemde Monk, maar bijvoorbeeld ook Lennie Tristano en Lee Konitz. Als literair schrijver probeerde Bernlef te ontsnappen aan het clichematige, door persoonlijke portretten te schrijven en ook zichzelf daarbij niet buiten schot te houden. Je krijgt daardoor ook iets meer een beeld van de persoon Bernlef. Je moet hierbij wel enige interesse hebben in de jazzmuziek en de jazzmusici, maar door het boek wekt hij die ook wel op. Je kunt bijvoorbeeld nog eens googelen op de besproken musici en langspeelplaten en cd's, want veel van de jazzmuziek is dankzij meneer Edison, de uitvinder van de grammofoon breed beschikbaar.

Nadeel van een bundel van losse stukken is wel dat het boek niet systematisch is opgebouwd, het verbindend element is dat ze allemaal over jazz gaan. Voor wie daar iets mee heeft, is het lezenswaard en je kunt er ook nog eens iets in opzoeken. Het persoonsregister achterin is daarbij zeker behulpzaam.

Zie ook: https://www.goodreads.com/book/show/1232336.Schiet_niet_op_de_pianist?ac=1&from_search=true&qid=2BTFA338sM&rank=4