Felix Timmermans, Adriaan Brouwer
Adriaan Brouwer was een Vlaamse schilder die ook in Nederland actief is geweest. Hij leefde in het begin van de Zeventiende eeuw en was generatiegenoot van Rembrandt, Frans Hals, Rubens en de dichter Bredero. Felix Timmermans schreef een biografische roman over Adriaan Brouwer. Het was het laatste boek dat hij schreef. Hij voltooide het op 5 mei 1944. Pas na zijn dood, in 1947, werd het in 1948 uitgegeven in de Muiderkring-reeks.
Timmermans schrijft heel beeldend in barok proza, dat de verbeelding prikkelt. Je krijgt daardoor een mooi beeld van een kunstenaar die een ruig leven leidde, veel dronk en rookte, zich ophield in kroegen en bordelen, maar ook en tegelijkertijd een man die zeer toegewijd was aan het schilderen en portretten maakte van volkse taferelen. Hij maakte veel schulden en kwam in Antwerpen ook in de gevangenis terecht. Hierna trok hij in bij de bakker-schilder Joos van Craesbeeck, die van hem het schildersvak leerde. Ondertussen kreeg Adriaan een verhouding met Anneke, de vrouw van Joos, terwijl Joos dit aanvankelijk niet doorhad terwijl zijn omgeving hem als een hoorndrager beschouwde en hem belachelijk maakte. Of dit historisch klopt dan wel een romantische toevoeging van Felix Timmermans, weet ik niet. Het is in ieder geval geloofwaardig beschreven.
Rembrandt kende zijn werk en bezat schilderijen van hem. Hij werd ook door Rubens gewaardeerd, die meer een societyschilder was. Brouwer werd slechts tweeëndertig jaar oud.
Het boek eindigt met het overlijden van Anneke en het einde van Adriaan dat hij zelf voelt aankomen. Zo jong nog en toch al oud. Hier voel ik de parallel met Brederode, die ook een groot kunstenaar was en veel zoop en hoereerde en ook vroegoud was en jong stierf. Overigens wil ik dit niet romantiseren.
Het boek van Felix Timmermans stond al jaren in mijn kast. Ik wist amper wie Adriaan Brouwer was. Nu heb ik ook op zijn naam gezocht en werk van hem gezien. Dat voegt nog wat toe aan het lezen van dit boeiende boek. Tenslotte nog dit. Timmermans schreef het boek in de Tweede Wereldoorlog, onder de Duitse overheersing. In het begin van de zeventiende eeuw kenden we nog een Spaanse overheersing. In de roman wordt daar diverse keren naar verwezen. Ik weet niet of Timmermans dit bewust gedaan heeft, als een soort allegorie van de Duitse bezetting. Daar ben ik wel nieuwsgierig naar, ik las wel dat zijn houding ten opzichte van de Duitse bezetter omstreden is geweest. Hij was zeker voor de oorlog een gewaardeerde en veel vertaalde auteur, met als beroemdste boek Pallieter. Enkele malen werd hij genomineerd voor de Nobelprijs voor de literatuur. Nog nooit is deze eer een Nederlandstalige auteur ten deel gevallen.
Trefwoorden: schilderkunst, zeventiende eeuw, biografie.
Timmermans schrijft heel beeldend in barok proza, dat de verbeelding prikkelt. Je krijgt daardoor een mooi beeld van een kunstenaar die een ruig leven leidde, veel dronk en rookte, zich ophield in kroegen en bordelen, maar ook en tegelijkertijd een man die zeer toegewijd was aan het schilderen en portretten maakte van volkse taferelen. Hij maakte veel schulden en kwam in Antwerpen ook in de gevangenis terecht. Hierna trok hij in bij de bakker-schilder Joos van Craesbeeck, die van hem het schildersvak leerde. Ondertussen kreeg Adriaan een verhouding met Anneke, de vrouw van Joos, terwijl Joos dit aanvankelijk niet doorhad terwijl zijn omgeving hem als een hoorndrager beschouwde en hem belachelijk maakte. Of dit historisch klopt dan wel een romantische toevoeging van Felix Timmermans, weet ik niet. Het is in ieder geval geloofwaardig beschreven.
Rembrandt kende zijn werk en bezat schilderijen van hem. Hij werd ook door Rubens gewaardeerd, die meer een societyschilder was. Brouwer werd slechts tweeëndertig jaar oud.
Het boek eindigt met het overlijden van Anneke en het einde van Adriaan dat hij zelf voelt aankomen. Zo jong nog en toch al oud. Hier voel ik de parallel met Brederode, die ook een groot kunstenaar was en veel zoop en hoereerde en ook vroegoud was en jong stierf. Overigens wil ik dit niet romantiseren.
Het boek van Felix Timmermans stond al jaren in mijn kast. Ik wist amper wie Adriaan Brouwer was. Nu heb ik ook op zijn naam gezocht en werk van hem gezien. Dat voegt nog wat toe aan het lezen van dit boeiende boek. Tenslotte nog dit. Timmermans schreef het boek in de Tweede Wereldoorlog, onder de Duitse overheersing. In het begin van de zeventiende eeuw kenden we nog een Spaanse overheersing. In de roman wordt daar diverse keren naar verwezen. Ik weet niet of Timmermans dit bewust gedaan heeft, als een soort allegorie van de Duitse bezetting. Daar ben ik wel nieuwsgierig naar, ik las wel dat zijn houding ten opzichte van de Duitse bezetter omstreden is geweest. Hij was zeker voor de oorlog een gewaardeerde en veel vertaalde auteur, met als beroemdste boek Pallieter. Enkele malen werd hij genomineerd voor de Nobelprijs voor de literatuur. Nog nooit is deze eer een Nederlandstalige auteur ten deel gevallen.
Trefwoorden: schilderkunst, zeventiende eeuw, biografie.