W.F. Hermans, Uit talloos veel miljoenen

Dit boek heb ik lang geleden eerder gelezen, begin jaren tachtig. Ik vond het toen niet het beste werk van Hermans en ook nu nog niet. Toch wist het boek me wel te boeien. De hoofdpersonen zijn Clemens en Sita en hun vrienden uit het academische milieu in Groningen, met name in de forenzenplaats Paterswolde. Clemens is socioloog die zich links voordoet, maar daar diep in zijn hart weinig van meent. Er komt weinig uit zijn vingers. Dat geldt ook voor Sita die bezig is met een boekje met rijmpjes voor kinderen, Beertje Bombazijn. Ze hoopt daarmee succes te behalen maar haar leven wordt ook beheerst door drankzucht. Ze hebben een dochter Parel, die niet verwekt is door Clemens maar door een Amerikaanse soldaat. Hun onmacht is het overheersende thema van het boek. Hermans was zelf werkzaam geweest aan de universiteit in Groningen en heeft het daar niet tot hoogleraar gebracht net als de gefrustreerde Clemens. Graag drijft Hermans de spot met sociologen en met in zijn ogen hypocriet links. Bij eerdere lezing, had ik, zelf socioloog, wat meer de neiging me daaraan te ergeren, nu kan ik de ironie meer waarderen. De toenmalige uitgever Geert van Oorschot wordt ook geportretteerd als een gierige drankbeluste opportunist en literaire snob. Je moet Hermans niet lezen omdat hij steeds het gelijk aan zijn zijde meende te hebben maar om zijn vaak meesterlijke manier van vertellen, ook in zijn wat minder sterke boeken. En Sita en Clemens ga je toch in hun menselijkheid en kwetsbaarheid voor je zien.