Gerard v.h. Reve, De avonden
Ik heb De avonden nu voor de tweede maal gelezen. Het verhaal speelt in de laatste week van het jaar 1946 en eindigt op nieuwjaarsdag 1947. De hoofdpersoon is de 23jarige Frits van Egters die nog thuis bij zijn ouders in Amsterdam woont. Het boek gaat over de wederwaardigheden die hij meemaakt, ontmoetingen met vrienden, zijn ouders, zijn vader die slechthorend is, zijn moeder die soms onhandig is. Ze denkt wijn te kopen maar het is bessen-appelsap, die als vruchtenwijn wordt verkocht. Ik herinner me dat mijn eigen oma mij ook dergelijke wijn voorschotelde, een zoetig kleverig drankje.
Frits, het alter ego van de jonge Gerard worstelt met zijn ouders, met wisselende gevoelens tussen liefde en haat en hij worstelt ook met zichzelf. Hilarisch is de beschrijving van een avond waarin hij met enkele vrienden dronken wordt en midden in de nacht door zijn ouders opgevangen wordt. Het einde van het boek is ook indrukwekkend. Frits is dan in de huiskamer met zijn ouders en wil iets aan zijn vader bekennen. Het komt er niet uit, op het beslissende moment vindt hij de juiste woorden niet. Het blijft in het midden waar die bekentenis over zou kunnen gaan, misschien over zijn homoseksualiteit, dat hij ‘uit de kast’ zou willen komen. Overigens trouwde van het Reve in 1948 met de dichteres Hanny Michaelis.
Het boek speelt kort na de tweede Wereldoorlog. Die oorlog is nog voelbaar in de schaarste die mensen meemaken. Er was nog geen televisie, mensen luisterden naar de radio. De ouders van Frits/ Gerard waren wellicht in de ogen van de hoofdpersoon kleinburgerlijke mensen, maar echt bekrompen waren ze niet. Ze lazen veel, vader Van het Reve schreef ook boeken. Ouders en zoon tutoyeerden elkaar, wat in die tijd zeker niet algemeen gebruikelijk was. Het boek speelt in een tijd dat ik er nog niet was en eigenlijk toch ook wel. Mijn moeder was zwanger van mij in die decembermaand nu 76 jaar geleden. Een wintervertelling die de tijd trotseert, over angst en eenzaamheid, maar ook vol humor en met verve geschreven. Het boek eindigt positief, vol vreugde over het leven. Het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven, zo luidt de slotzin.
Reactie plaatsen
Reacties