Beste Barack
Ja, we kunnen het! Met die leus werd je in januari 2009 president van de Verenigde Staten. Je kwam na een strijd met Hillary Clinton als de Democratische kandidaat uit de bus en won vervolgens met gemak van de Republikein John McCain. Vier jaar later werd je herkozen, opnieuw met een overtuigende meerderheid.
In 1963 hield Martin Luther King in Washington zijn beroemde toespraak ‘Ik heb een droom’. Jij was toen een peuter van twee jaar, met een zwarte vader en een blanke moeder. King werd in 1968 vermoord en heeft jouw opkomst niet meegemaakt. Als hij een oude man had mogen worden, had hij in jou iets van zijn droom zien uitkomen.
Na acht jaar presidentschap van George W. Bush vond ik je een verademing. Je probeerde na de man die de oorlog met Irak ontketende en mensen rechteloos opsloot in Guantanamo Bay, een vredelievende en verzoenende president te zijn. In 2009 kreeg je daarvoor al de Nobelprijs. Dat was een erg snelle beloning, waar je naar mijn gevoel verlegen mee was.
Jij zette je in voor het verzekeren van alle Amerikanen tegen ziektekosten. Je ontmoette daarbij veel tegenstand. Toen ik in het voorjaar van 2010 in de VS was, voelde ik die weerstand, omdat bij veel Amerikanen het idee diepgeworteld is, dat mensen hun eigen bonen moeten doppen en niet op de staat moeten leunen. It’s ‘damned socialism’, zei een oude Amerikaan tegen mij over jouw aanpak.
Je stuitte op grenzen. Guantanamo Bay heb je niet kunnen sluiten, het bezit van vuurwapens heb je niet kunnen beperken. Je voelde woede en verdriet over de onschuldige slachtoffers van het vuurwapengeweld. Indrukwekkend vond ik hoe je bij een herdenking ‘Amazing Grace’ inzette en daarbij je betrokkenheid toonde.
Nog altijd worden zwarte mensen in de Verenigde Staten gediscrimineerd. Niet meer zoals in 1963, toen er in zuidelijke Staten in bussen nog aparte plaatsen voor blank en zwart waren. Sinds Martin Luther King is er wel wat ten goede veranderd, maar het is nog niet genoeg. Ik denk aan het politiegeweld dat vooral zwarte en gekleurde mensen treft. Jij gaf deze mensen hoop.
‘Ja, we kunnen het’, zei je in 2008. Nu, ouder, wijzer en grijzer, zul je waarschijnlijk denken, we konden niet alles.
Maar je probeerde het!
Barack, we zullen je missen. Je wordt opgevolgd door Hillary of Donald. De laatste wil grenzen sluiten. Jij probeerde ze te doorbreken!