Karen Anema, De Noorse liefde van W.F. Hermans

Begin 1995 overleed Willem Frederik Hermans, ziek en oud door het vele roken. In 1961 maakte hij een reis naar het hoge noorden van Noorwegen, als lid van een geologische expeditie. Deze reis vormde de inspiratiebron voor de roman ‘ Nooit meer slapen’. Karin Anema maakte in 2005 dezelfde reis en bezocht de plekken die in de roman worden beschreven. Zelf ben ik ook in 2004 in het hoge noorden van Noorwegen geweest en heb ik een beeld van het gebied. De ontberingen heb ik toen niet meegemaakt.
Het boek geeft wel wat extra licht op het schrijverschap en de persoon van Hermans. Hij beschreef veel dingen letterlijk en herkenbaar, zoals een hele zware steen. Het hoogtepunt van het boek is de ontmoeting met Inger Marie, in 1961 een meisje van vijftien. Ze zaten samen in een bus en zij vertelde hem van alles over haar dagelijks leven. Later bleek Hermans deze ontmoeting niet te zijn vergeten. Toen hij de zeventig al was gepasseerd riep hij in een Noorse krant haar op om contact met hem te leggen. Zij ging hier op in en op zijn 71e verjaardag voerden zij een lang telefoongesprek. Ze hebben ook veel met elkaar gecorrespondeerd. Karin Anema kreeg voor een deel inzage in deze correspondentie. Hij vertelde haar dat hij zich oud en eenzaam voelde, door velen afgewezen. Hij had daar natuurlijk zelf ook aan bijgedragen, maar hij had naast zijn sardonische kanten ook zijn liefdevolle kanten, naar iets waar hij naar hij hunkerde. Het boekje biedt ook foto’s van de expeditie en van Inger Marie vroeger en nu. Het gaat over de macht en de onmacht van Hermans en het helpt de man wat beter te begrijpen.