Renate Rubinstein was in de jaren zeventig en tachtig een bekende columniste. Zij schreef deze columns in ‘Vrij Nederland’ onder de naam Tamar. Zij kreeg op haar 47e multiple sclerose, MS. Aanvankelijk schreef ze niet over haar ziekte maar na een aantal jaren besloot zij dat toch te doen. Rubinstein had een onorthodoxe en eigenzinnige manier van schrijven, ze wilde mensen niet naar de mond praten. Ze is fel op het idee dat MS door psychische factoren zou kunnen worden bepaald, ze wil niet in sprookjes geloven. Aan de andere kant zoekt ze zelf ook haar heil bij alternatieve therapeuten, al weet ze dat die doorgaans valse hoop bieden. Ze noemt zichzelf nu ‘ invalide’, lid van een marginale groep voor wie gezorgd wordt. Ze is tegelijkertijd ook strijdbaar. Het boek is opgedragen aan de oude socioloog Norbert Elias, met wie ze ook diverse gesprekken voert. Elias is even oud als de vader van Renate zou zijn als hij niet in de oorlog was vermoord. Haar Joodse achtergrond komt terloops ter sprake. Het boek is voor mij goed herkenbaar omdat ik zelf vanwege een spierziekte niet meer kan lopen en ook wel ervaring heb met hoe we in Nederland met mensen met een handicap omgaan. Soms betuttelend, soms begripvol. Renate slaat nooit een meewarige toon aan. Haar stukken zijn inspirerend om weerbaar in het leven te staan, met alle twijfels die daarbij kunnen horen. En dood gaan we allemaal, maar maak ondertussen wat van je leven. Til niet te zwaar aan de korte spanne tijds dat je er bent, zo zegt Renate in de laatste zin van het boekje.

https://www.goodreads.com/book/show/1318102.Nee_heb_je