In 1962 was ik vijftien jaar oud. Mies Bouwman presenteerde eind november van dat jaar de marathonuitzending ‘Open het Dorp’. Ik herinner me dat ik die avond en ook de volgende ochtend erg onder de indruk was van die uitzending. Er werd ruim twaalf miljoen gulden bijeengebracht om bij Arnhem een ‘dorp’ voor mensen met een handicap te gaan bouwen. Dat was een ongekend hoog bedrag voor die tijd.

Mies Bouwman werd na deze uitzending zo ongeveer heilig verklaard, maar wilde zich niet blijven koesteren in dat idealistische imago. Een jaar later presenteerde ze samen met anderen het legendarisch geworden programma ‘Zo is het toevallig ook nog eens een keer’. Toen was verguizing haar deel. Zij en haar gezin werden zelfs bedreigd. Zo ondervond ze hoe snel een reputatie kan veranderen. Maar daarna kwam ze weer terug met tal van programma’s.

Mies Bouwman is nu overleden. Ze was een televisiepersoonlijkheid die je het gevoel wist te geven, bij je in de huiskamer binnen te komen en in zekere zin was ze ‘van ons allemaal’. Toen ik in Utrecht op een studentenkamer woonde, tikte ik voor dertig gulden een tweedehands televisietoestel op de kop, waarop je in die tijd twee televisienetten kon ontvangen. Zo keek ik in 1971 op zaterdagavond als ‘kritische en linkse student’ naar Mies Bouwman met ‘Een van de acht’.

In de jaren negentig ben ik wel eens in ‘Het Dorp’ geweest. Het was opgezet om mensen een woning en voorzieningen te bieden. Het was in de tijd dat het werd gebouwd een vooruitgang voor mensen die daarvoor geen geschikte eigen huisvesting hadden en bijvoorbeeld nog bij hun ouders woonden of in een soort instituut. In het begin van de jaren zestig pasten de woningen in ‘Het Dorp’ bij de eisen van die tijd. Later werden ze als te klein ervaren.

In de jaren tachtig en negentig kwamen andere woonvormen voor mensen met beperkingen tot ontwikkeling zoals Focusprojecten. Ik zag in die tijd ‘Het Dorp’ als een inmiddels achterhaalde opzet. Ik hechtte vooral aan integratie, aan het wonen met en tussen diverse mensen, met of zonder beperking.

Binnen de gemeenschap van ‘Het Dorp’ bleef de tijd echter ook niet stilstaan. ‘Het Dorp’ wordt nu ingrijpend vernieuwd. Deze vernieuwing is gericht op meer diversiteit en woonkwaliteit. Het blijft een plek waar mensen met een beperking zelfstandig kunnen wonen. Hierbij wordt ook actief gebruik gemaakt van nieuwe technologie. Mies Bouwman heeft in 2016 hiervoor nog het startsein gegeven. Zij bleef een ambassadrice van ‘Het Dorp’. Claudia de Breij heeft vanaf 2016 die rol van haar overgenomen.

Mies Bouwman stond aan de wieg van ‘Het Dorp’, maar wilde ook haar bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling en verandering, meer gericht op integratie. Mensen met een beperking zullen vooral zelf daarbij aangeven wat zij willen en wat hun grenzen zijn. We willen toe naar een open dorp en naar een open en toegankelijke samenleving, met een warm hart voor iedereen. Mies Bouwman gedenken we als bron van inspiratie.

José van Rosmalen, 2018

http://www.supportbeurs.nl/nieuws/open-dorpen-open-steden